عضو شوید 5000 تومان بگیرید

عنوان بصری مرد مسنی که نود و پنج سال از عمرش گذشته بود می‏گوید: من سالها پیش مالک بن انس جهت یادگیری حدیث می‏رفتم وقتی امام صادق(ع) به مدینه آمد پیش حضرت رفتم و دوست داشتم چنانکه از مالک حدیث فرا گرفته بودم از آن حضرت نیز فرا گیرم. امام از رفت و آمد با من عذر آوردند و فرمودند: مشغله من زیاد است علاوه بر ان در ساعات شبانه روز مشغول به اذکار و اورادی هستم. مرا از کارها و ذکرهایم باز ندار و به مانند گذشته پیش مالک برو و از او حدیث بگیر [احتمالاً چون عنوان بصری امام صادق را فردی به مانند مالک بن انس می‏دانست حضرت از رفت و آمد با او عذر آوردند].
عنوان بصری می‏گوید: من از سخن امام صادق اندوهگین شدم و از نزد آن حضرت بیرون آمدم و با خود گفتم اگر امام در من خیری می‏دید از رفت و آمد با من عذر نمی‏خواست به مسجد پیامبر رفتم و به قبر پیامبر(ص) سلام دادم و فردای آن روز دوباره به زیارت پیامبر رفتم و دو رکعت نماز خواندم و از خداوند خواستم قلب امام صادق(ع) را به من مهربان گرداند و مرا از علوم آن حضرت روزی نماید تا به راه راست هدایت یابم. پس از زیارت پیامبر ناراحت به خانه‏ام بازگشتم و چون محبت امام به قلبم نشسته بود پیش مالک نرفتم و فقط برای نماز از خانه بیرون می‏آمدم تا این که صبرم تمام شد و پس از نماز عصر به سمت خانه امام صادق(ع) رفتم و اجازه ورود خواستم خادم حضرت آمد و گفت چه می‏خواهی گفتم جهت عرض سلام آمده‏ام. خادم گفت حضرت مشغول نماز است دم درب ایستادم چیزی نگذشته بود که خادم حضرت آمد و گفت داخل شود. داخل شدم و بر آن حضرت سلام کردم حضرت پاسخ دادند و فرمودند: بنشین خداوند ترا بیامرزد نشستم حضرت سر بزیر افکندند و پس از مدتی سر را بلند کردند و فرمودند کینه ات چیست گفتم ابوعبدالله حضرت فرمودند خداوند به تو توفیق دهد و کنیه‏ات را ثابت بدارد خواسته ات چیست ای ابوعبدالله؟ عنوان می‏گوید با خودم گفتم اگر ثمره دیدار با امام فقط همین دعا باشد مرا کافی است گفتم من از خداوند خواستم قلب شما را به من مهربان گرداند و از علوم شما مرا روزی فرماید و امیدوارم که خواسته‏ام عملی شود. حضرت فرمودند: ای ابوعبدالله علم به خواندن و فراگرفتن نمی‏باشد بلکه نوری است که می‏تابد در قلب هر کس که خداوند بخواهد او را هدایت نماید. پس اگر علم خواهی از خودت در مرحله اول عبودیت را بخواه و علم را به عمل کردن به آن طلب کن و از خداوند طلب فهم کن تا خداوند به تو بفماند. عنوان می‏گوید به حضرت خطاب کردم ای شریف حضرت فرمودند: بگو ای ابوعبدالله [به کنیه مرا صدا کن‏] گفتم ای ابوعبدالله حقیقت عبودیت چیست حضرت فرمودند: سه چیز است. 1. این که بنده در آن چه خداوند به او داده برای خودش مالکیتی نبیند چون بندگان مالکیتی ندارند و مال را مال خداوند می‏دانند و در هر جا او فرموده قرار می‏دهند. 2. این که بنده برای خودش تدبیر و پیش بینی نکند. 3. تمامی اشتغال شخصی در اوامر و نواهی خداوند باشد.
پس هر گاه بنده در آنچه خداوند به او داده برای خودش مالکیتی نبیند، انفاق در مواردی که خداوند امر به انفاق کرده راحت می‏شود.
و هر گاه بنده تدبیر امورش را به مدبر حقیقی یعنی خداوند واگذار کند مشکلات و مصائب دنیا برای او آسان می‏شود.
و هر گاه بنده مشغول به انجام اوامر خداوند و ترک نهی‏های او شود وقتی برای مجادله و فخر کردن بر دیگران نمی‏یابد.
پس هر گاه خداوند به بنده این سه چیز را کرامت فرماید دنیا، شیطان و خلق بر او آسان خواهد شد و دیگر دنیا را به جهت افزون‏طلبی و فخر فروشی نمی‏خواهد و آنچه را در نزد مردم است به جهت برتری بر دیگران نمی‏خواهد و ایامش را به بطالت نمی‏گذراند و این اول درجه تقوی است. خداوند می‏فرماید تلک الدار الاخره بخعلها اللذین لایریدون علواً فی الارض و الافساداً و العاقبة للمتقین. (آری این سرای آخرت را تنها برای کسانی قرار می‏دهیم که اراده برتری جویی در زمین و فساد را ندارند و عاقبت نیک برای پرهیزکاران است.
گفتم: ای ابوعبدالله مرا نصیحت نمایید: حضرت فرمود، توصیه می‏کنم تو را به نه چیز که این نه چیز سفارش من است به کسانی که خواهان راه به سوی خداوند هستند و از خداوند می‏خواهم که به تو توفیق عمل به این سفارشات را بدهد. سه تای از این نه چیز در ریاضت نفس می‏باشد و سه چیز در حلم و سه چیز در علم. این نه چیز را حفظ کن و آن را سبک مشمار. عنوان می‏گوید: حواسم را کاملاً به حضرت جمع نمودم برای شنیدن آنچه حضرت می‏فرماید: آنگاه حضرت فرمود:

اما آن سه چیز که در ریاضت نفس است:

بر حذر باش از اینکه آنچه را میل و اشتها به آن نداری بخوری چون موجب حماقت و نادانی می‏شود و نخور مگر هنگام گرسنگی و هر گاه خوردی حلال بخور و نام خداوند را بر آن ببر و بیاد بیاور حدیث پیامبر(ص) که می‏فرماید: پر نکرده است فرزند آدم ظرفی را بدتر از شکمش. پس اگر ناچار از خوردن هستی ثلث معده را غذا بخور و ثلث آن را برای نوشیدنی و ثلث آن را برای نفس کشیدن بگذار.
و آن سه چیز که در حلم است:
هر گاه کسی به تو گفت اگر یک بگویی ده جوابت می‏دهم، تو بگو: اگر ده بگویی یک جواب نمی‏دهم و هر گاه کسی به تو دشنام داد به او بگو: اگر در آن‏چه می‏گویی راست می‏گویی از خداوند می‏خواهم مرا ببخشد و اگر دروغ می‏گویی از خداوند می‏خواهم ترا ببخشد و هر گاه کسی تو را وعده به خیانت داده تو او را به خیرخواهی و مراعات وعده بده‏
و آن سه چیز که در علم است:
آنچه را نمی‏دانی از علما سؤال کن و بر حذر باش که به جهت امتحان و تجربه از آنان سوال کنی (یعنی آنچه را می‏دانی به جهت امتحان که آیان او می‏داند از او بپرسی) و بر حذر باش از این که به رأی خودت عمل کنی و تا راهی برای احتیاط وجود دارد احتیاط کن و از فتوا دادن فرار کن به مانند فرار از شیر و گردن خودت را پل برای دیگران قرار مده.
آنگاه امام صادق فرمود: برخیز ابوعبدالله که تو را نصیحت کردم و مزاحم اذکار من نشو  چرا که من به خودم بدگمان هستم. و درود بر کسی که از هدایت پیروی کند. (بحار الانوار 1/244)

توضیح : عنوان بصری از اهل سنت می باشد .

کلمات کلیدی :

1- سوره تحریم آیه 8 : ای کسانی که ایمان آورده اید به سوی خدا توبه کنید توبه ای نصوح امید است که او را بپوشاند گناهان شما را و شما را وارد باغهایی در بهشت کند که در زیر آن نهر های زیبا جاری است.

13- امام صادق (ع) : هر بنده ای که گناه کرد ، پس برخیزد و وضو بگیرد و دو رکعت نماز به جای آورد و از خداوند طلب آمرزش نماید . بر خداست که توبه اش را بپذیرد . ( وسائل الشیعه ج 11 ص 363 )

خداوند متعال می فرماید :

یا ابن آدم انی احبک فاحببنی

ای فرزند آدم من تورا دوست دارم پس مرا دوست بدار

لوعلم المدبرون کیف اشتیاقی بهم لماتوا شوقا

اگر کسانی که از من روی برگردانده اند می دانستند که چقدر نسبت به آنها مشتاقم هرآینه از شدت اشتیاق می مردند

من اعرض عن ذکری فان له معیشه ضنکا

هرکس از یاد من روی گردان شود حتما زندگی سختی خواهد داشت

اقم الصلوه لذکری

نماز را برای یاد من بپادار

اذا سالک عبادی عنی فانی قریب اجیب دعوه الداع اذا دعان فلیستجیبولی ولیؤمنو بی لعلهم یرشدون

هرگاه بندگانم در مورد من بپرسند همانا من نزدیکم دعای دعا کننده را جواب می دهم پس باید دعوتم را اجابت کنند و به من ایمان آورند تا هدایت شوند

امام معصوم می فرماید :  

التائب من الذنب کمن لا ذنب له

توبه کننده از گناه مانند کسی است که گناهی انجام نداده است .

پیامبراکرم صلوات الله علیه و آله می فرماید :

دائکم الذنوب و دوائکم الاستغفار

دردهایتان گناهانتان است و دوایتان استغفار

با این خدای مهربان که از مادر به فرزندش مهربانتر است آیا ما باز هم باید در غفلت باشیم باز هم به خودمون مشغول باشیم . همچنان در کارهای خودمون مست و مدهوش باشیم ؟ 

رفقا ما خدا رو نشناختیم توانایی و محبت و عظمت خدا رو هم با ذهن ناقص خودمون می سنجیم . بیاییم یه کم از دنیای مادی فاصله بگیریم قدرت درکمون رو بالا ببریم خدا رو با ماده مقایسه نکنیم عظمت خداوند بیشتر از درک و فهم ماست .

بیاییم بفهمیم که در برابر چه عظمتی گناه می کنیم و چه خسارت بزرگی رو متوجه خودمون و عالم خلقت کردیم . هر گناهی که ما انجام میدیم نقصی است که از طرف ما به عالم وارد میشه .

آیا وقتش نرسیده که قلبهامون برای خداوند قدیر علیم سمیع بصیر حنان منان غفران مستعان رحمن رحیم ذوالجلال و الاکرام خاشع بشه . بندگی کنه . این همه بندگی همه چیز رو کردیم به کجا رسیدیم ؟ اگه دنبال تجربه هم هستیم یه بار هم که شده ارتباط با خدا رو تجربه کنیم .

توبه یعنی بازگشت به خدا برگشت ازراهی که رفتیم و رو کردن به خداوند . بگیم استباه کردیم بچه ای که دست مادرش رو ول کرده و گم شده از شدت ترس و تنهایی گریه می کنه ما از خدامون جدا شدیم راهمون رو گم کردیم و تنها در بین تمام مشکلات موندیم . آیا وقتش نرسیده با گریه خدامون رو صدا بزنیم ؟ خدایی که می گه هرچقدر دور شدی هم اگه منو صدا بزنی من نجاتت می دم . خدایی که از مادر مهربونتره . مادر وقتی بچه اش رو پیدا می کنه با اشتیاق تمام بغلش می کنه نوازشش می کنه و بهش آرامش میده می گه نگران نباش من پیشتم . خدای ما که از مادر مهربانتره با تمام جلال و جبروتش به ما رو می کنه و می گه نگران نباش بنده من ،‌ خودم مواظبت هستم . فقط دیگه ازم دور نشو . حقیقت توبه اینه که دیگه تصمیم بگیریم از خدا دور نشیم . بگیم خدایا ما گم شدیم راهمون رو گم کردیم دلمون برات تنگ شده روی برگشت هم نداریم ولی به رحمت تو امیدواریم و می دونیم تو بخشنده ای .یادمون باشه که اگه تونستیم بخدا رو کنیم و با او هم کلام بشیم این بخاطر توجه خدا به ما بوده . خداوند متعال قبلا به ما رو کرده تا به ما اجازه داده شده که بتونیم برگردیم . هرگاه که به یاد خدا بودی بدان که خدا قبل از تو به یادت بوده است .

کلمات کلیدی :

الم یأن للذین آمنوا ان تخشع قلوبهم لذکرالله و ما نزل من الحق؟...
آیا وقت آن نرسیده است که مؤمنان دلهایشان به یاد خدا خاشع گردد و خود در برابر قرآن خاضع شوند؟
تمام علمای اسلام در وجوب و لزوم توبه اتفاق نظر دارند و در متن قرآن مجید کراراً به آن امر شده است. در آیه 8 سوره تحریم می‌خوانیم:
ای کسانی که ایمان آورده‌اید به سوی خدا باز گردید، توبه کنید، توبه‌ای خالص و بی‌شائبه، امید است (با این کار) پروردگارتان گناهانتان را ببخشد و شما را در باغهایی از بهشت که نهرها از زیر درختانش جاری است داخل کند.

نمونه احادیثی در مورد توبه

پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : توبه گذشته ها را می پوشاند.
امام علی علیه‌السلام : توبه رحمت را فرود می آورد.
هیچ واسطه و شفیعی کاراتر از توبه نیست .
توبه خالصانه گناه را می زداید.
پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : کسی که از گناه توبه کند مانند کسی است که گناهی نکرده باشد.
امام علی علیه‌السلام : توبه خوب گناه را پاک می کند.

مقام توبه گر

(همانا خداوند توبه گران و پاکیزگان را دوست می دارد).
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : نزد خدا چیزی محبوبتر از مرد یا زن توبه گر نیست .

امام باقر علیه‌السلام : یکی از محبوبترین بندگان خدا نزد خداوند فتنه گری است که توبه کند.
پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : همه آدمیان خطا می کنند و بهترین خطاکاران توبه کنندگانند.

هـان ! سـوگـنـد به خدا که شادی خداوند از توبه بنده اش بیشتر است تا شاد شدن مرد از (پیدا کردن ) شترش .
امام باقر علیه‌السلام : شادی خداوند از توبه بنده اش بیشتر است تا شادی مردی که در شبی تار شتر و ره توشه خود را گم کند و سپس آن را بیابد.
.

نشانه توبه گراز زبان پیامبر

اخلاص عمل برای خدا
فرو گذاشتن باطل
پایبندی به حق
شوق وآزمندی به نیکی .

کلمات کلیدی :

پشیمانی نوعی توبه است

امام علی علیه‌السلام : پشیمانی یکی از دو توبه است .
پیامبر خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم : پشیمانی نوعی توبه است .
امام باقر علیه‌السلام : برای توبه کردن پشیمانی کافی است .
با پشیمانی سخت و آمرزش خواهی فراوان , رشته گناهان گذشته را قطع کن .
امام علی علیه‌السلام : پشیمانی از گناه همان آمرزش خواهی است .
پشیمانی از گناه مانع تکرار گناه می شود.
آن که پشیمان شود توبه کرده است , هر که توبه کند به خدا بازگشته است .

اعتراف حقیقی به گناه

و گروهی دیگر به گناه خود اعتراف کردند که اعمال نیکو را با کارهای زشت آمیخته اند.
امام باقر علیه‌السلام : به خدا سوگند تنها آن کس از گناه می رهد که به آن اعتراف کند.
امام علی علیه‌السلام : اعتراف راستین اثر ارتکاب گناه را نابود می کند.
امام باقر علیه‌السلام : سوگند به خدا که خداوند متعال از مردم جز دو کار نخواسته است : به نعمتهای او اعتراف کنند تا آنان را نعمت فزونتر دهد و به گناهان اقرار ورزند تا گناهانشان را بیامرزد.
امـام عـلـی علیه‌السلام : پـشـیمانی , استغفار است , اعتراف به گناه پوزش خواهی است و انکار آن پای فشردن بر گناه است .
شفیع و میانجی گنهکار همان اعتراف اوست (به گناهان ) و توبه او همان پوزش خواهی اوست .
گنهکاری که به گناه خویش اعتراف ورزد بهتر است از فرمانبرداری که به کار خویش ببالد.
پـیـامـبـر خـدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند اگـر نشان توبه در توبه گزار آشکار نشود توبه نکرده است
طلبکاران را خشنود سازد
نمازها رااعاده کند
میان مردم فروتنی کند
خود را از شهوات و خواهشهای نفسانی بدور دارد
با روزه گرفتن گردن خود رانزار کند.

پایه های توبه

امام علی علیه‌السلام تـوبه بر چهار پایه استوار است
پشیمانی در دل
آمرزش خواهی به زبان
عمل کردن با اعضای بدن
تصمیم بر باز نگشتن به گناه

اسـتـغـفـار درجـه والا مـقـامان است و نامی است که پنج معنا در بر دارد
1- پشیمانی از گـذشته
2- تصمیم برترک همیشگی آن
3- آن که حقوق مردم را به آنان بپردازی ...
4- ایـن که حق هر واجبی را که ضایع کرده ای ادا کنی
5- این که گوشت برآمده از مال حرام را با انـدوهـهـا آب کنی چندان که پوست به استخوان چسبدو میان آن دو گوشتی تازه روید و که سختی طاعت را به تن بچشانی چنان که شیرینی معصیت را به کام او ریخته بودی .

کلمات کلیدی :

کلمات کلیدی :